Yaz aylarının gelmesiyle birlikte, güneş korumalı kremler piyasaya sürülmeye başladı. Güneşten korumaya yardımcı olan bu kremlerin kullanılması pek çok uzman tarafından önemli bir unsur olarak görülürken, konuya dair kimsenin bir bilgiye sahip olmadığını gözlemledik. D vitamini kaynağı olan güneşin insan sağlığına zararlı mı yoksa yararlı mı olduğunu anlatırken, güneş kremlerinin insan sağlığına ne gibi etkileri olduğunu Prof. Dr. Yavuz Yörükoğlu’nun anlatımıyla açıkladık. İşte konuya dair tüm detaylar…
Güneş ışınları yararlı mı zararlı mı?
Güneş ışınları etkisiyle olabilecek en önemli zarar elbette güneş yanıklarıdır. Bilhassa öğlen saatlerinde yani güneşin en tepede ve etkili olduğu zamanlarda bir iki saat güneşe maruz kalmaz, güneş yanıklarının oluşmasına neden olabilir. Güneş yanıklarının oluşma riski, güneşe maruz kalınan süre ve kişinin cilt rengiyle doğrudan ilişkilidir. Açık tenli kişilerin güneş yanığı olma ihtimali çok daha yüksektir. Açık tenli kişilerin güneş yanığına maruz kalmasında cilt yüzeyinde ciddi renk değişimin olmasıyla beraber ciltte yapısal hasara neden olabilecek su toplama probleminin olması da mümkündür. Güneşin zararlı bir unsur oluşturabilecek zararlı etkilerinden bir tanesi de ultraviyole ışınlarının etkisiyle oluşabilecek başta Melanoma olmak üzere cilt kanserleridir. Güneşe maruz kalmak ile cilt kanserleriyle olan ilişki bir miktar tartışmalı konuları içermektedir. Yapılan bilimsel çalışmalar sonucunda güneşe maruz kalma ile cilt kanserleri arasında yeni bir ilişkiye işaret etmektedir. Yaz döneminin başlamasıyla birlikte güneş kremi satan firmaların, kendinizi güneş ışınlarından koruyun aksi taktirde cilt kanseri olabilirsiniz şeklinde oluşturdukları tamamıyla bir propagandadan ibarettir. Cilt kanserine yakalanma riskinin bir ömür boyu beyaz kişilerde yüzde 2.6 esmer kişilerde ise yüzde 0.6 olduğu belirlenirken bu oranın siyahi kişilerde yüzde 0.1 olduğu belirlenmiştir. Güneşin, cilt kanserini tetiklediği şeklinde yapılan reklamların gerçeklik payı olsaydı, güneş kremi icat edilmeden evvel açık havada çalışan işçilerin, balıkçıların ve normal işte çalışan güneşe maruz kalan kişilerin sinek gibi ölmeleri gerekirdi.
Güneşin faydaları nelerdir?
- Yeterli miktarda alınan güneş ışınları kişinin ciltte D vitaminin sentezlenmesine yardımcı olur.
- Bağışıklık sisteminin güçlenmesini sağlar.
- Bazı kanserlere karşı kişiyi koruma altına alır.
- Egzema gibi birçok cilt hastalığının tedavisinde kullanılır.
- Başta Romataid Artrit olmak üzere bazı oto-immün hastalıkların tedavisinde yardımcı olur.
- Beyinde serotonin hormonunun salgılanmasına neden olur.
D vitaminin yararları nelerdir?
- Kemik ve diş sağlığı açısından oldukça etkisi yüksek bir kaynaktır.
- Bağışıklık sisteminin en önemli unsurlarından bir tanesi olan D vitamini, kişinin bağışıklık sisteminin koruma altına alınmasına yardımcı olur.
- Covid dahil pek çok viral hastalık ve enfeksiyonlara karşı büyük bir koruma sağlar.
- Kanserlere karşı kişiyi koruma altına alır.
- Romatizma gibi kronik hastalıklara karşı kişiyi korurken, hastalıkların tedavisinde etkin rol oynar
- Düşük D vitamini düzeyleri, Hipertansiyon, şeker hastalığı ve kalp yetmezliği ile ilişkilendirilmiştir.
Bu noktada güneş kremlerinin cilde uygulanması, Ciltte D vitamini sentezlemesinin önüne geçmektedir. Bu kremlerin aşırı miktarda kullanılmaları ciltte D vitamini sentezini engeller. Peki ya bu noktada güneşin etkilerinden ve güneş yanıklarından korunmak için nasıl bir dengenin sağlanması gerekir? Yazın öğlen saatlerinde (12:00 – 15:00) 15- 20 dakikayı geçen sürelerle güneş ışınlarına maruz kalmaktan kendimizi sakınmamız gerekir. Bu saatlerde havuz da ya da denizde zaman geçiriliyorsa mümkün mertebe suya girilen zaman dışında gölgede şemsiye altında zaman geçirmeye ve kendinizi direkt olarak güneş ışınına maruz bırakmaktan kaçınarak koruyabilirsiniz.
Video: Yaz Güneşi ve Güneş Kremleri – Yararlı mı Zararlı mı? D Vitamini Faydaları | 5 Dakikada Sağlık
