Yemeklerimizde kullandığımız ve tadının her farklı pişirme yöntemi ile değişerek karşımıza çıkan patates pişirilmesi kadar saklanması için de farklı yöntemler kullanılan bir bitki. Evlerde kilerlerde saklayıp yemeklerde kullanmak adına soyarak pişirebileceğiniz bu bitkiyi birkaç gün bekletmenizin ardından üzerinde yeşillenmeler ve çiçeklenmeler görebilirsiniz. Böyle bir durumda ise sahip olduğunuz patates kullanmaya uygun ve sağlıklı değildir. Uygun bir saklama yöntemi ile patatesleri yeşillenmeden saklayabilir ve dilediğiniz gibi kullanabilirsiniz.
Patates neden yeşillenir?
Patatesleri belli bir süre sakladıktan sonra üzerinde oluşan tomurcuklanmalar ve renklerinin yeşile dönmesi oldukça sık bir şekilde karşılaşabileceğimiz bir sorun. Bitkilerin normal şartlarda yeşermesi oldukça normal bir durum olarak karşımıza çıkıyor olsa da iş patatese geldiğinde bu durum değişebiliyor. Uzmanların ısrarla yeşeren patatesleri tüketmeyin uyarılarının sebebi ise patatesin yeşermesinden sonra ortaya çıkan solanin maddesinin açığa çıkması. Patateslerin kabuklarının yeşermesi içerdikleri klorofil miktarının zamanla artışa geçmesi neden ile olur. Bu klorofil miktarının artması ile yeşillenme önce kabukta görülmeye başlar. Daha sonra iç kısımlara da etki eder ve patates hem yeşillenmeye hem de tomurcuklar oluşturmaya başlar. Bu yeşillenmede artan klorofil solanin ismi verilen bir bileşenin de artmasına neden olur. Solanin ise insan sağlığı için oldukça riskli bir madde olmakla birlikte dozunun yüksek tutulması gıda zehirlenmesine yol açmaktadır. Satın aldığımız patateslerde solanin taraması yapılır ve genel olarak 0,2 mg seviyesinin altında bulunmaktadır. Yeşillendikten sonra ise patateslerde solanin 5 katına kadar çıkarak 1 mg seviyesinde ölçülmektedir. Bu tür bir artış ise sağlığınız için oldukça risklidir.
Solanin tüketmek neden zararlı?
Solanin maddesi aslında birçok sebze ve meyveden temin ettiğimiz bir bileşen ve asgari miktarda tüketiminin hiçbir zararı yok. Ancak dozun arttırılması sonucu gıda zehirlenmesi yaşatabilir ve baş dönmesi, mide bulantısı, ishal ve kusma gibi semptomların görülmesine neden olur. Bu gibi geçici reaksiyonların yanı sıra, kullanımdaki artış aynı zamanda felç, koma ve halüsinasyon görülmesi gibi ciddi sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle patatesleri yeşillenmeden tüketmek önemlidir.
Patatesleri yeşillenmeden saklamak
Patatesleri yeşillenmeden kullanmak oldukça önemlidir fakat bu yeşillenmenin önüne geçilmesi de uğraş isteyen bir durumdur. Daha sonra kullanmak üzere saklayacağınız patateslerin yeşillenmesinin önüne geçmek için uygulayabileceğiniz yöntemler ise şu şekilde karşımıza çıkıyor:
Saklamadan önce kuru tutun
Patateslerin yeşermesine neden olan durumlardan biri tuttuğu nem olarak bilinir. Patateslerinizi temizledikten sonra saklamak istiyorsanız ilk bilmeniz gereken şey, bu temizliği su kullanmadan yapmanız gerektiği. Bunun için bir bulaşık süngeri ya da fırça kullanabilir ve patates üzerinde toplanmış olan çamur ve toprakları temizleyebilirsiniz. Sonrasında ise klorofil artışının gerçekleşmemesi için güneş almayan, serin ve kuru bir ortamda saklayın.
Çatlak ve yara bulunan patatesleri ayırın
Patatesleri temizlerken öncesinde çatlamış ya da üzerinde yaralar bulunan patatesleri mutlaka ayrı tutmaya özen gösterin. Bu tarzda derin yaraları, çatlakları, lekeleri ya da tomurcuklanma izleri bulunan patatesler diğerlerine göre nem ile daha hızlı temas edeceğinden daha hızlı bozulur. Bu patateslerin bozulması ise diğer patatesleri etkileyerek hepsinin bozulmasına neden olur. Bu şekilde bulunan patateslerinizden kullanılabilir olanları ise en kısa sürede kullanmaya özen gösterin.
Çuval, sepet ya da kutularda saklayın
Patateslerinizi saklarken plastik poşetlerden yardım istememeye özen göstermelisiniz. Mümkün oldukça hava alabilen çuval, sepet ya da kutulara koyun. Poşetlerin içerisinde sıkışan hava zamanla nemlendireceği için patatesler daha hızlı bozulur. Bu nedenle hava ile temasını kesmemek daha mantıklı olacaktır. Ayrıca zeminden alacağı soğuğu azaltmak için de bu kutu ya da sepetlerin tabanına kağıtlar serebilirsiniz. Kutu kullanacak olanlar için unutulmaması gereken bir diğer nokta ise kutulara minik hava delikleri açmak.
Patatesleri kat kat koyun ve nem geçişini kesin
Patateslerinizi saklayacağınız alana yerleştirirken uygulayabileceğiniz bir başka yöntem ise kat kat şeklinde yerleştirerek her katın arasın nemi kesecek malzemeler ile doldurmak ve nem geçişini etkileyerek bozulmanın yayılmasını önlemek. Bunun için parçalanmış kağıtlar ya da kese kağıtlarını taban olarak serme işlemi ile kullanabilirsiniz. Bu kağıtlar nemi çekerek patateslere geçmesini engelleyecektir.
Patatesleri diğer sebzelerden ayrı saklayın
Patatesler ile birlikte satın alınan ve çoğunlukla aynı ya da yakın yerlerde saklanan soğan ve sarımsaklar patateslerinizin erken olgunlaşmasına ve dolayısı ile daha hızlı bozulmaya başlamasına neden olacaktır. Bu durumun önüne geçmek için patateslerinizi saklarken yanına başka sebzeler ya da meyveler koymaktan vazgeçmek en doğrusu olacaktır
Düzenli kontrol ile sağlıklı tutun
Patateslerinizi sakladıktan sonra haftada en az 1 kez kontrol ederek içerisinde yeşeren, çatlayan ya da tomurcuklananlar var ise bunları ayırmak daha uzun süre sağlıklı bir şekilde saklamanızı sağlayacaktır. Aynı zamanda patateslerinizi kullanırken bu tarz semptomların ortaya çıkmış olup olmadığına da mutlaka dikkat edin.
