Mübarek aylar olarak da isimlendirilen üç aylar dönemi geldi. Her sene miladi ve hicri takvim farkından dolayı yılın farklı bir zamanına denk gelen üç aylar, bu yıl 2 Şubat itibari ile başladı. Sırayla isimler Receb, Şaban ve Ramazan ayları olan üç aylar içerisinde en faziletlisi olarak görüleni ise Ramazan’dır. Peki üç aylar nedir, ne kadar sürer?
Üç aylar nedir?
İslam aleminde aydınlanma, sorgulama, huşu ve huzura erme durumları için en uygun vakitler olarak nitelendirilen ve kişinin kendini, içindeki imanı bulması için bir fırsat niteliğinde görülen bu ayların en belirgin özelliği ‘üç aylar orucu’ ismi verilen oruçtur. Nefsi terbiye amacı taşıyan bu oruç, kişinin imsak vaktinden akşam ezanı vaktine kadar su, yemek ya da herhangi bir başka gıda ya da türevi ya da başka bir madde, malzeme kullanmadan tabiri caiz ise nefsini terbiye etmesi ve kendi durumuna sahip olmayanların halinden anlaması için var olan bir ibadet türüdür. Bu aylardan oruç ile en nitelendirileni ise Ramazan’dır. Çünkü İslam dinine göre Ramazan ayı boyunca oruç tutmak farz ibadettir. Diğer aylarda tutulan oruçlar sevap sıfatı taşısa da farz niteliğinde olmadığı için daha çok diğer ibadetlerin de gerçekleştirildiği aylardırlar. Üç ayların her birinin kendine ait faziletleri olduğu da söylenir.
Receb Ayı
Üç ayların ilki olan Recep ayı, ismini sözlükte ‘korkmak, tazim göstermek, saygı duymak’ anlamlarına gelen recb kökünden türeyen receb kelimesinden almıştır. Receb ayı, saygı duyulan ve savaşmanın yasak olduğu 4 aydan biri olarak kabul edilen aydır. Cahiliye devrinde, Receb ayuı içerisinde savaşlardan ve baskınlardan uzak durulur, özellikle ilk 10 günü boyunca oruç tutulur ve tapınaklara gidilerek putlardan oluşan tanrılara kurbanlar sunulurdu. İslam aleminde ise haram aylardan sayılan Receb ayının ayrı bir fazileti olmasının sebebi bu aylarda işlenen iyiliklerin daha ödüllendirici, işlenen kötülüklerin ise daha çok cezalandırılmasıydı. Receb ayı içerisinde bulunan gecelerden biri Regaib kandili olarak kutlanılan gecedir. Receb ayının ilk cuma gecesi kılınan yatsı namazıyla bu kandil ibadeti icra edilir. Regaib ‘arzulamak, meyletmek’ anlamlarına gelmektedir. Receb ayı içerisinde bulunan bir başka bereketli gece olarak nitelendirilen gece ise Mirac gecesidir. Hz. Muhammed’in (s.a.v) miraca (gökyüzüne) yükseldiği gece olarak kabul edilen bu gece ise Receb ayının 27. gecesinde kutlanmaktadır.
Şaban Ayı
Mübarek aylardan ikincisi olan Şaban ayı ‘gruplara ayrılmak, dağılmak’ anlamına gelen şa’b kökünden türemiştir. Hicri takvimde Receb ayından sonra gelen aydır. Hz. Muhammed’in (s.a.v) bir rivayetinde ‘Şaban benim ayımdır. Günahları temizleyen aydır.’ buyurduğu belirtilir. Şaban ayının son 15 günlük kısmında nafile oruçlar dışında oruç tutmanın haram olduğunu da rivayetler arasındadır. Şaban ayının 15. gecesi Beraat kandili olarak bilinir. Beraat ‘kurtuluş’ anlamına gelir. İslam aleminde yeri önemli olan üç aylar içerisindeki 4 geceden 3.sü olan Beraat Kandili gününde kılınan vakit namazlarının ayrıca sevap niteliği taşıdığı da bilinmektedir.
Ramazan Ayı
Üç ayların sonuncusu olan Ramazan oruç ayı olarak da bilinir. Üç aylar içerisinde tamamında oruç tutulan ve orucun farz kılındığı tek aydır. Ramazan ayından 1 gün önce teravih namazları kılınmaya başlanır. Teravih namazı 30 rekattan oluşur ve yatsı namazına takriben kılınır. Ramazan ayının bitişi ile üç aylar sona ermiş olur ve bu mübarek dönemden çıkış üç gün süren Ramazan Bayramı, halk arasındaki ismiyle Şeker Bayramı ile kutlanır. Ramazan ayının kimi kaynaklarda 27.ci gecesi kimisinde ise son haftasının içinde gizli bir gece olarak kabul edilen Kadir gecesi ise bu aylar içerisindeki en mübarek gece olarak nitelendirilir. Bu gecede kılnan namazların sevabının 1000 yıl ibadet etmiş kadar sevap sayıldığına inanılır.
Üç aylar ne zaman başlar, ne zaman biter
Üç aylar 2022 yılı miladi takvimine göre 2 Şubat itibari ile Receb ayı ile başlamıştır. 4 Mart’tan itibaren Şaban ayına geçilmiştir. 2 Nisan ile başlayacak olan Ramazan ayının da tamamlanması ile 1 Mayıs 2022 tarihinde üç aylar tamamlanmış olacak ve 2 Mayıs günü ile Ramazan Bayramı ile bu aylara veda edeceğiz.
