İnsan metabolizması bilinenin aksine yalnızca kilo alma ve kilo verme durumlarını kontrol etmez. Metabolizma hızınız uyku sürenizi, gün içerisinde enerjik olup olmamanızı ve hatta hastalıklara karşı direnç seviyenizi dahi etkiler. Bu kadar fazla etkisi olduğu için de metabolizma hızında aşırı düşüş ya da yükseliş yaşanması ise insan sağlığını derinden etkileyen bir durum haline geliyor. Metabolizması düşük olan bireylerin ise hem bağışıklığı hem de enerjisi metabolizması hızı olan bireylere oranla çok daha düşük oluyor.
Metabolik sendrom nedir?
Temeline metabolik sendrom hastalığı, metabolizma nedenli hastalıklar olan obezite, yüksek tansiyon, yağ-kolesterol metabolizmasında bozukluk ve şeker metabolizması bozukluğu gibi hastalıkların sebepleri ile meydana gelen hastalıkların tablosu olarak nitelendirilir. Tüm bu hastalıkların ortak noktası ise insülin direnci nedeniyle ortaya çıkmalarıdır. İnsülin direncinin yüksek olması sonucu ortaya çıkan metabolizma hastalıkları bütünü olan metabolizma sendromu ilerlemesi halinde ise kalp damar hastalıklarına davetiye çıkaran ciddi bir sorundur. Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde yaşam şekli değişikliğinden dolayı popüler hale gelmeye başlayan metabolik sendrom, oran olarak bakıldığında ise daha çok kadınlarda görülen bir hastalıktır.
Metabolik sendrom belirtileri nelerdir?
Metabolik sendrom hastalığının meydana geldiğini görmenizi sağlayan bazı belirtiler vardır. bu belirtiler hem metabolik sendromun, hem de metabolik sendroma bağlı karşılaşabileceğiniz hastalıkların belirtileri olarak karşımıza çıkar. Vücudun metabolik sendrom gibi hastalıklara karşı sinyal vermesi durumunda ise şu belirtiler meydana gelmektedir:
- Bel çevresinde normalin dışında yaşanan genişleme
- Yüksek kalan ve düşmeyen tansiyon
- Kolesterolün yüksek seviyelerde kalması
- Kan şekerinde sınır seviyesinde yükseklik
Bu gibi belirtiler eğer sizde de başladıysa, en kısa zamanda doktorunuz ile iletişime geçerek tahlil yaptırmanız en sağlıklısı olacaktır. Metabolik sendromun önüne geçilmediği takdirde, bu belirtiler tansiyon hastalığı, kalp ve damar hastalıkları ve bu gibi birçok hastalığın yaşanmasına yol açabilir.
Kişide metabolik sendrom olduğu nasıl anlaşılır?
Kişiler kendilerinde metabolik sendrom olup olmadığını anlamak için kendilerine basit sorular sorarak cevaplarına göre bir yol da izleyebilirler. Her koşulda en sağlıklısı doktorunuz ile iletişime geçmeniz olacaktır ancak erken süreçte şüphelenmenize karşın, kendinize şu soruları sorabilir ve cevaplarına göre bir müdahale uygulayabilirsiniz:
- Haftada beşten fazla kez ya da adet patates cipsi, mısır gevreği ya da çikolata gibi abur cuburları tüketiyor musunuz?
- Tansiyon ölçümlerinde tansiyonunuzun yüksek olduğu söyleniyor mu?
- Düzenli yapılan egzersizlere rağmen kilo kaybetmede sorun yaşıyor musunuz?
- Kilolarınızın çoğunluğu karın ve bel çevresinde mi toplanıyor?
- Yakınlarınız içerisinde kalp ve damar hastalığı, yüksek tansiyon ya da şeker hastalığı bulunan biri var mı?
- Öğünler arasında konsantrasyon kaybı, mide bulantısı ve baş ağrısı gibi sorunlar ile karşılaşıyor musunuz?
- Yüksek kolesterole sahip bir birey misiniz?
- Sık sık şekerli gıdalara karşı istek ya da ihtiyaç duyuyor musunuz?
- İdeal kilonuzun 5 ya da daha fazla kilo üzerinde misiniz?
- Yemek yedikten sonra üzerinize yorgunluk hissi çöküyor mu?
- Yüksek karbonhidrat içerikli pirinç, un ve patates gibi gıdaları haftada üç kez ya da daha fazla tüketiyor musunuz?
- Kan şekeri düşüklüğü hastalığınız var mı?
- Haftada iki kereden daha az egzersiz yapanlardan mısınız?
- Gün içerisinde enerjinizin inip çıktığı oluyor mu?
Bu sorulardan 0 ile 4 soru arasında soruya evet cevabı verdiyseniz metabolik sendrom için düşük risk grubundasınız demektir. 5 ile 8 soruya evet dediyseniz, orta risk taşıyanlardan olabilirsiniz araştırmanız daha sağlıklı olacaktır. Eğer sorulan sorulardan 9 le 14 tane arasındakilere evet cevabı verdiyseniz metabolik sendrom için yüksek risk grubunda yer alıyorsunuz demektir. Bir an önce tedaviye başlanması gerekiyor.
