3 aylar içerisinde çok ayrı bir yeri olan Ramazan ayı artık kelimenin tam anlamıyla kapıda. Yaklaşan bu ay yanında bazı nitelikler de getiriyor. 30 gün tutulacak ramazan orucu, sahurlar ve iftarlar, ramazan davulcuları, ramazan kumanyaları ve fitre- zekat dağıtmalar. Her yıl olduğu gibi klasikleşen sorular arasında bu yıl da fitre ve zekatın neye göre verileceği ve kimlere verilebileceği soruları bulunuyor. Fitre ve zekat vermek isteyenler ise bu konuyu araştırmaya çoktan başladı.
Fitre ve zekat nedir?
Fitre
Fitre ya da daha az bilinen adıyla fıtır sadakası, her müslümanın müslüman olarak yaratılmasının ve ramazan ayına yetişmesinin bir şükrü olarak vermekle yükümlü olduğu sadaka çeşidine verilen isimdir. Kişiler kendilerinin ve çocuklarının fitresini vermekle yükümlüdürler. Hz. Muhammed (s.a.v) her müslümanın fitre vermesi gerektiğini ve bunun vacip bir ibadet olduğunu belirtmiştir. Fitre Ramazan ayı içerisinde everilmesi gereken bir sadaka türüdür. Bir kişinin kendisinden daha fakir olan kişiye verebileceği bir sadaka olan fıtır sadakasının verilme miktarı ise bir kişinin 1 günlük yeme içme ihtiyacını karşılayacak kadar olmalıdır. Bundan daha fazla verilebilir fakat daha az verilmesi haramdır. Fıtır sadakasının verileceği tarih Ramazan ayı içerisinde olmalıdır. İlk gününden itibaren bayramın 1. günü akşam namazı vaktine kadar verilebilir ancak bu saniyeden sonra vermek ise haramdır.
Zekat
Zekat İslam dinince kişinin zenginlik ölçüsüne göre vermekle yükümlü olduğu sadaka türüdür. Zekat yılda 1 kez verilen bir sadaka çeşididir. Kişinin kendisinden daha fakir birini seçerek ona zekat vermesi farzdır. Zekatın farz olması için kişinin mal varlığının kazanıldığından sonra üzerinden 1 yıl geçmiş olması gerekmektedir. Sabit malların zekatı verilebilir. Ev, araba, arsa ve altın gibi kalıcı ve değerlenme ihtimaline göre alınan malların zekatı verilir. Kişinin kalıcı bir malı olduğu sürece zekat farzdır. Bu şekilde kalıcı mallara İslam dininde nisap mallar denir. Nisap malın üzerinden bir yıl geçtiği takdirde bu nisap mal üzerinden 40 adette 1 adet yanı malın %2.5 kadarına eşdeğer miktarda yardım yapması farz kabul edilir.
Zekat ve fitre kimlere verilebilir?
Zekat ve fitre gibi sadaka türünden yapılacak olan bağışlar kişinin kendisinden daha fakir, kendi imkanı ile bu eşyaları alamayacak kişilere vermeleri gereken sadakalardır. Kişi bu sadakaları sevdiklerine ve yakınlarına veremez. Zekat ya da fitre verilecek kişinin maddi durumu iyi olan biri olmamasına özen gösterilmelidir. Eş, dost ve akrabalara fitre verilmesi uygun değildir.
Zekat ve fitreyi elden mi vermek gerekir?
Zekat ve fitre direkt olarak verecek kişiden alacak kişiye gidebileceği gibi, kişinin çevresinde zekat ya da fitre verebileceği kimse yok ise araya bir vekil koyarak bu sadakaları ihtiyaç sahibi birine ulaştırabilir. Veren elin alan eli görmemesi aynı zamanda daha hayırlı sayılır. Kişinin bazı durumlarda kendi etki alanı dışında olması ile birlikte zekat ve fitreyi başkası üzerinden vermesi de yapılabilen bir uygulamadır. Vakti geçmeden verildiği ve bir ihtiyaç sahibine ulaştırıldığı sürece zekat ve fitre araya vekil konularak da elden de ihtiyaç sahibine verilebilir.
